Tuổi cao, cơ thể lão hóa, sự hấp thu các chất dinh dưỡng trở nên khó khăn hơn. Người cao tuổi thường mắc các chứng: tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, rối loạn tuần hoàn não, chức năng thận, gan bị suy yếu. Những nhược điểm này là tiền đề cho nhiều bệnh: tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Do vậy, người cao tuổi nên tránh sử dụng một số thực phẩm sau:

So với người trẻ tuổi, người có tuổi có nhu cầu năng lượng giảm dần. Tuy nhiên, một số ít trường hợp luôn cảm thấy ngon miệng, ăn nhiều và bị thừa cân mặc dù đã lớn tuổi. Nguy cơ bị suy tim, suy gan, suy thận, đái tháo đường ở người quá mập là rất cao. Vì vậy để phòng ngừa những căn bệnh này, người cao tuổi chú ý giảm mức ăn so với thời trẻ. Mỗi bữa chỉ nên ăn khoảng 1 bát cơm, hạn chế ăn ngọt, bánh kẹo nhiều đường để phòng tránh đái tháo đường và xơ vữa động mạch.

Thường xuyên theo dõi cân nặng của bản thân và lưu ý cân nặng của người cao tuổi không nên vượt quá giới hạn bình thường. Cách tính theo công thức Broca: Thể trọng bằng số cm của chiều cao trừ đi 100. Ví dụ: người có tuổi cao 165 cm, cân nặng không nên vượt quá 65 kg.

Hệ miễn dịch và tiêu hóa của người cao tuổi đã không còn được khỏe mạnh như khi còn trẻ. Ăn các loại trứng lòng đào, thịt tái, thịt gia cầm chưa chín kỹ hoặc sushi… có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng huyết và khiến người cao tuổi bị sốc nhiễm trùng. Những thực phẩm tái sống cũng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn Salmonella.

Ở người cao tuổi, bộ máy tiêu hóa trở nên suy yếu, nên khi ăn các món nướng, thức ăn rán kỹ sẽ rất khó tiêu hóa. Các món rán kỹ thường ngấm nhiều mỡ, dễ gây các bệnh béo phì, ung thư, tim mạch. Khuyến khích chế biến thay thế đồ rán nướng bằng các món luộc, hấp…

Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, khi tuổi cao quá trình chuyển hóa giảm mạnh nên những loại thực phẩm giàu năng lượng khó tiêu, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của não, quá trình phát triển xương và làm tăng rủi ro mắc các loại bệnh có nguồn gốc từ thực phẩm, đặc biệt là bệnh ung thư, đái tháo đường.

Những món ăn từ nội tạng động vật có chứa lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao hơn so với thịt. Nếu sử dụng nhiều sẽ làm tăng mỡ máu có hại cho tim mạch đặc biệt đối với người cao tuổi, người béo phì và người mắc bệnh rối loạn chuyển hóa như: tiểu đường, huyết áp cao, gout…

Người cao tuổi nên hạn chế ăn tiết, nếu ăn nhiều, ăn thường xuyên (trên 2 bữa/tuần) có thể làm tăng bệnh mỡ máu tăng, bệnh tim mạch. Riêng tiết sống, như tiết canh hoặc uống tiết sống, tiết pha rượu cũng không có lợi cho sức khỏe người già vì nó làm tăng nguy cơ gây ngộ độc, nhiễm virút và tăng bệnh cao huyết áp.

Trong chế độ ăn của người cao tuổi cần giảm lượng thịt, giảm các món ăn chứa nhiều mỡ. Đối với các chất béo cần hạn chế, nếu sử dụng quá nhiều gây nên các vấn đề sức khỏe nhất là những người có vấn đề tim mạch, mỡ máu. Thay vào đó nên dùng dầu thực vật thay mỡ động vật. Mỗi người cao tuổi không nên ăn vượt quá 1,5 kg thịt/tháng, mỡ dưới 600g, đường dưới 500g.

Ngoài ra, các loại thực phẩm như dưa cà muối, cá mặn, nước mắm cũng nên hạn chế trong bữa ăn hàng ngày. Những loại thực phẩm này thường quá mặn khi sử dụng dễ gây các bệnh về thận, huyết áp cao và các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột khác.

Không chỉ có những người cao tuổi mà ngay cả những người trẻ, thực phẩm chế biến quá kỹ cũng không có lợi mặc dù có thể ngon mắt, ngon miệng. Đơn giản, do chế biến quá kỹ nên giảm hàm lượng vitamin, dưỡng chất, chất xơ và nếu ăn dài kỳ sẽ phát sinh những căn bệnh liên quan đến đường ruột và hệ tiêu hóa.

Người già phải cẩn thận với giá đỗ sống hoặc chỉ trụng sơ vì đây có thể là một nguồn gây ngộ độc tiềm ẩn. Các điều kiện thời tiết ấm và ẩm – cần thiết để mầm đậu xanh phát triển thành giá đỗ, cũng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng. Vì vậy, hãy đảm bảo nấu chín tất cả các loại hạt nảy mầm như giá đỗ trước khi ăn.

Nhiều người không biết rằng đậu nành cũng nằm trong danh sách người già không nên ăn gì. Nếu ăn thường xuyên và quá nhiều đậu nành, người già có thể gặp bất lợi, cụ thể là suy giảm sức khỏe động và tĩnh mạch – nguyên nhân hàng đầu gây suy tim.

Nói chung, những loại thực phẩm chế biến sẵn, đóng gói thường có hàm lượng đạm thấp, trong khi đó lại nhiều đường, mỡ, muối nên không có lợi cho sức khỏe người cao niên. Khi sử dụng nên đọc kỹ nhãn mác để tránh ăn phải thực phẩm đã hết hạn hoặc không đảm bảo chất lượng.

Đồ uống nhiều đá không có lợi cho sức khỏe người cao tuổi, vì làm chậm quá trình sản xuất enzyme dạ dày, dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh đường tiêu hóa. Hơn nữa nếu đá không đảm bảo vệ sinh, sử dụng lâu dài sẽ trở thành gánh nặng cho đường ruột.

Các món ngọt nói chung dễ gây nghiện, nếu lạm dụng sẽ tích mỡ, béo phì và suy giảm xương ở người cao tuổi. Trong đó, nước giải khát soda đặc biệt không phải là thực phẩm cho người già vì không chỉ ít dưỡng chất, mà còn có chứa nhiều phụ gia có hại cho sức khỏe, như các hóa chất tăng độ thơm, màu sắc và sủi bọt… Nước ngọt có gas còn chứa nhiều chất làm ngọt nhân tạo, dùng lâu ngày dễ sinh bệnh, đặc biệt là tiểu đường, tim mạch, thậm chí cả ung thư vì chứa nhiều hợp chất carcinogen nguy hiểm.

Người cao tuổi đang có các bệnh mạn tính như đái tháo đường hoặc sử dụng một số loại thuốc: thuốc kháng histamine, thuốc giảm đau, thuốc điều trị tăng huyết áp nên tránh hoàn toàn việc uống rượu bia.