Bé chậm tăng cân, còi hơn so với những bạn đồng trang lứa, khiến mẹ lo lắng buồn phiền. Bài viết dưới đây sẽ mách mẹ những mẹo hay giúp bé tăng cân đều, đơn giản mà hiệu quả, giúp bé khỏe mẹ vui.

Hầu hết cân nặng của các bé sẽ tăng gấp 2 lần khi 4 tháng tuổi và tăng gấp 3 lần khi 1 tuổi (so với cân nặng lúc mới sinh ra). Những bé phát triển chậm sẽ không đạt lộ trình cân nặng này. Bé chậm tăng cân do nhiều nguyên nhân:

+ Sinh non, nhẹ cân: Sinh thiếu tháng khiến sức khỏe của con yếu hơn và quá trình tăng cân cũng chậm hơn so với những bé sinh đủ ngày. Do đó, mẹ cần cho con một chế độ dinh dưỡng phù hợp, giúp con “đuổi kịp” các bạn.

+ Bị rối loạn đường ruột: Đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu… là một trong những trở ngại lớn ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa thức ăn, giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, khiến bé thiếu chất và chậm tăng cân

+ Hệ miễn dịch không tốt, thường xuyên bị ốm vặt: Các bệnh lý về tai – mũi – họng, viêm phế quản… khiến con mệt mỏi, chán ăn hoặc ăn kém ngon, sụt giảm cân và chậm lớn.

+ Biếng ăn: Chứng biếng ăn thường xuất hiện trong giai đoạn bé bắt đầu ăn dặm, mọc răng và cai sữa. Bé biếng ăn dẫn đến ăn kém ngon, không đủ chất và chậm tăng cân là điều khó tránh.

+ Mẹ cho con ăn theo khẩu phần ăn mất cân bằng dinh dưỡng, cơ thể bé thiếu chất và chậm tăng cân.

+ Giờ giấc ăn uống thiếu khoa học. Nhiều bố mẹ chủ quan, cho con ăn theo lịch trình công việc của mình, không đều, dẫn đến bé bị rối loạn giờ giấc sinh hoạt, ăn nghỉ không điều độ, hệ tiêu hóa làm việc kém hiệu quả, khó hấp thu dinh dưỡng và chậm tăng cân.

Làm sao để bé bú mẹ tăng cân nhanh? Hãy cố gắng cho bé bú sữa mẹ ít nhất là trong 6 tháng đầu, vì sữa mẹ không chỉ cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch. Để đảm bảo nguồn sữa đầy đủ và dồi dào dưỡng chất, mẹ nên ăn phong phú các loại thực phẩm, cho bé bú thường xuyên.

Nếu bé đã vượt qua mốc 6 tháng và bước vào giai đoạn ăn dặm, mẹ đừng quên bổ sung nhóm dinh dưỡng sau đây trong chế độ ăn dặm để giúp bé tăng cân nhanh chóng:

+ Chất béo lành mạnh: dầu oliu và bơ chứa nhiều calo và có lợi cho sức khỏe. Axit oleic trong cả hai loại thực phẩm có thể giúp giảm viêm, omega-3 tốt cho não bộ trẻ.

+ Các loại thịt có nhiều calo: Thịt lợn, thịt gà.

+ Các sản phẩm từ sữa: thêm phô mai bào vào súp, cơm hay mì ống là lựa chọn tuyệt vời để bổ sung calo cho trẻ. Mẹ có thể cho con ăn các loại sữa chua nhiều chất béo nhưng nên hạn chế những loại có nhiều đường.

+ Trái cây: Chuối và bơ chứa hàm lượng calo cao.

Một trong những nguyên nhân khiến bé chậm tăng cân được các chuyên gia “chỉ điểm” nữa là, nhiều mẹ cứ lặp đi lặp lại một thực đơn từ ngày này sang ngày khác. Về mặt dinh dưỡng, tuy thực đơn có đầy đủ các dưỡng chất, nhưng điều này sẽ khiến trẻ ngán và không còn hứng thú với bữa ăn.

Ăn uống sẽ không còn là thời gian ác mộng đối với trẻ nếu như bữa ăn có nhiều màu sắc và được thay đổi mỗi ngày. Trẻ sẽ dễ dàng bị thu hút với những món ăn được trang trí đẹp mắt với mùi vị và cách chế biến mới lạ.

Bên cạnh đó, việc tiếp xúc với nhiều nhóm thực phẩm sẽ giúp bé có cơ hội được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng bao gồm đường, chất béo, protein, chất xơ, các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Vì vậy, mẹ hãy thay đổi thực đơn mỗi ngày cho trẻ để kích thích hứng thú ăn uống, đồng thời cung cấp đa dạng các dưỡng chất cho cơ thể. Lưu ý, dù đổi món nhưng mẹ vẫn phải đảm bảo mỗi bữa ăn của trẻ đều phải có đủ các nhóm tinh bột, chất béo, chất đạm và rau quả nhé.

Các loại thực phẩm giàu calo lành mạnh sẽ giúp bé bổ sung thêm năng lượng với một khẩu phần ăn không quá lớn. Bạn có thể dễ dàng lựa chọn các nguyên liệu và thực phẩm giàu calo trong thực đơn hàng ngày như bơ hạt, bơ, nước cốt dừa, dầu oliu, dầu hạt cải, các loại cá béo,…

Để giúp bé tăng cân tự nhiên và khỏe mạnh, bạn có thể áp dụng một số phương pháp tăng lượng calo trong thức ăn của bé như sau:

+ Sử dụng thêm sữa, bơ, phô mai để làm bánh kếp, bánh trứng, pudding, mì ống, sữa lắc, sữa chua,…

+ Thêm chất béo và dầu vào món ăn thường ngày của trẻ.

+ Thêm bơ đậu phộng, bơ hạnh nhân hoặc tahini vào bánh mì, bánh quy giòn và bánh kếp.

+ Thêm kem hoặc whipping cream vào súp, sữa lắc, khoai tây nghiền và món thịt hầm.

+ Thêm nước sốt phô mai tự làm hoặc phô mai bào sợi vào rau và trái cây.

+ Làm sinh tố trái cây với sữa, kem sau bữa ăn chính hoặc dùng làm bữa ăn phụ cho bé.

Làm sao cho bé tăng cân? Câu trả lời là cho bé ăn nhiều hơn 3 bữa ăn trong ngày cũng là một phương pháp tăng cân bạn nên lưu ý.

Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt nên việc bắt bé phải tiêu thụ một lượng lớn thức ăn trong mỗi bữa là điều quá sức. Mẹ nên chia khẩu phần ăn của bé thành 5 – 6 bữa/ngày bao gồm 3 bữa ăn chính và 2 – 3 bữa phụ (các bữa phụ có thể là hoa quả, sữa chua hay bánh mì)… Chia nhỏ bữa ăn sẽ giúp cơ thể trẻ hấp thu chất dinh dưỡng trong thức ăn hiệu quả hơn, từ đó giúp bé tăng cân nhanh chóng.

Bạn có thể cùng bé lên lịch ăn uống với tần suất khoảng 6 – 8 bữa ăn/ngày và có thể thoải mái linh hoạt thay đổi tùy vào lứa tuổi và mức độ hoạt động của bé. Việc có nhiều bữa ăn xen kẽ nhau trong ngày sẽ giúp cung cấp năng lượng và dinh dưỡng đều đặn với lượng vừa phải để trẻ vừa tăng cân vừa không tích trữ nhiều mỡ thừa có hại cho cơ thể.

Cần lưu ý, mẹ không nên cho bé uống quá nhiều nước trái cây hay đồ ăn vặt trước bữa ăn chính vì sẽ khiến bé bị no ngang và không thể ăn hết khẩu phần bữa chính. Nếu trẻ không thể ăn hết phần ăn, mẹ cũng không nên ép trẻ, việc này sẽ càng khiến các bé chán ghét bữa ăn hơn. Thay vào đó, có thể cho bé uống sữa để bổ sung thêm chất dinh dưỡng.

Khiến bé hứng thú chờ đợi đến bữa ăn cũng là một trong những cách giúp trẻ tăng cân nhanh chóng. Mẹ hãy tạo không khí vui vẻ cho mỗi bữa ăn, không nên thúc ép bé ăn quá mức, hơn hết là nên tắt ti vi hay các thiết bị điện tử để trẻ tập trung ăn.

Đồng thời, mẹ cũng nên thường xuyên tạo thói quen ăn uống lành mạnh cho mình như ăn nhiều trái cây, rau củ hay ngũ cốc bởi bé thường có thói quen quan sát người lớn ăn và bắt chước theo.

Canxi và vitamin D rất quan trọng trong tất cả các giai đoạn của cuộc đời. Canxi cần thiết để giữ cho xương chắc khỏe và vitamin D cần thiết để cơ thể chúng ta hấp thụ canxi. Vì vậy việc uống sữa đầy đủ là rất quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Các sản phẩm từ sữa như sữa chua và pho mát là những nguồn cung cấp canxi, năng lượng dồi dào nhất. Bé trai và bé gái từ 4 – 8 tuổi cần 2,5 cốc sữa/ngày, trong khi trẻ em từ 9 – 18 tuổi cần 3 cốc/ngày.

Một trong những khuyến nghị chính trong hướng dẫn chế độ ăn uống mới là bổ sung thêm sữa không béo hoặc ít chất béo vào bữa ăn hằng ngày. Các hướng dẫn cũng khuyến khích chọn sữa và sữa chua thường xuyên hơn phô mai vì chúng chứa ít chất béo bão hòa và natri hơn, nhưng lại nhiều kali và vitamin A và D.

Nếu con bạn không dung nạp được lactose, hãy cho trẻ uống sữa không có lactose, sữa chua và pho mát. Các sản phẩm này có cùng một lượng canxi và vitamin D, vitamin và khoáng chất giống trong sản phẩm sữa thông thường, cũng là 1 cách hỗ trợ giúp bé tăng cân nhanh chóng.

Cơ thể chúng ta được tạo ra từ khoảng 70% là nước – đó là thành phần tạo nên máu, dịch tiêu hóa, nước tiểu, mồ hôi, và nước cũng là thành phần không thể thiếu trong các cơ quan và tế bào của cơ thể.

Nước được sử dụng để chuyển hóa năng lượng, điều hòa thân nhiệt và tiêu hóa thức ăn. Nước giúp cơ thể chúng ta thực hiện tất cả các chức năng trong ngày. Chỉ với một ly nước lọc vào sáng sớm giúp cung cấp năng lượng cho não, tăng cường trao đổi chất và nhiều công dụng tuyệt vời khác.

Đặc biệt ở trẻ em, nước lại càng quan trọng vì cơ thể trẻ phần lớn dùng nước để điều hòa nhiệt độ cơ thể. Do đó, uống đủ nước là cách giúp bé tăng cân khỏe mạnh.

Lượng nước mà trẻ cần bổ sung trong ngày phụ thuộc vào mức độ hoạt động của trẻ, nhiệt độ môi trường, chế độ ăn uống và tình trạng sức khỏe. Bạn cần nhắc nhở trẻ uống nước thường xuyên, với trẻ em dưới 8 tuổi nên uống tối thiểu 4-5 cốc nước/ngày. Trẻ em trên 8 tuổi cần ít nhất 6-8 cốc nước/ngày.

Để có thể giúp bé bổ sung nước dễ dàng hơn, bạn có thể thử các cách sau:

+ Thêm một lát chanh để nước có vị khác.

+ Đảm bảo bé luôn có sẵn một chai nước, đặc biệt là những trẻ lớn đang đi học.

+ Sử dụng các loại thảo mộc bao gồm bạc hà hoặc gia vị như gừng để tạo hương vị cho nước uống hằng ngày.

+ Làm sinh tố trái cây.

Như đã đề cập ở phần trên, việc bổ sung đầy đủ nước là rất quan trọng cho sự chuyển hóa các chất dinh dưỡng, đặc biệt từ giai đoạn sơ sinh đến lứa tuổi thiếu niên. Tuy nhiên, nếu trẻ uống quá nhiều đồ uống ngọt như các loại nước ép trái cây, nước ngọt có gas,… trước bữa ăn, bé có thể sẽ ăn ít hơn do dạ dày đã chứa quá nhiều nước.

Bên cạnh đó, lượng đường trong các loại đồ uống ngọt cũng góp phần làm cho bé mau có cảm giác no hơn bình thường.

Biện pháp này có thể áp dụng tốt với những trẻ lớn, đã có ý thức và chủ động hơn trong việc ăn uống hằng ngày. Bạn cần tập thói quen để trẻ tự giác ngồi vào bàn ăn khi đến giờ ăn, vì nếu qua thời gian ấy, trẻ sẽ không được phục vụ bữa ăn nữa.

Đối với trẻ đang cần tăng cân, ngoài các bữa ăn trong giờ đã quy định, bạn có thể khuyến khích trẻ ăn thêm bất cứ lúc nào trong ngày khi bé thấy đói bụng.

Bên cạnh đó, bữa ăn của trẻ không nên có sự tham gia của các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính, hay TV để tránh làm trẻ phân tâm và tập trung hơn trong việc thưởng thức, tiêu hóa thức ăn.

Quan trọng hơn cả, việc cho bé ăn đúng theo thời gian biểu cũng rất cần thiết. Điều này sẽ giúp hệ tiêu hóa bé thích ứng với bữa ăn và hấp thu dễ dàng hơn. Cần nhớ, mọi bữa ăn với trẻ đều rất quan trọng, đặc biệt là bữa sáng, do đó mẹ tuyệt đối không để bé bỏ bữa.

Ép trẻ ăn uống là việc làm rất sai lầm khi nuôi dạy con trẻ. Vì hành động gượng ép trong ăn uống sẽ làm cho bé cảm thấy lo sợ và tìm cách tránh né khi thời gian ăn đến gần. Thay vì ép trẻ ăn, bạn hãy để trẻ ăn khi đói và được đưa ra lựa chọn về món ăn (giữa các món mà bạn đã lựa chọn theo lời khuyên của bác sĩ nhằm có lợi cho việc tăng cân) và quyết định về lượng thức ăn cho bản thân.

Ngoài ra, khi bé lớn hơn, trẻ cần được tham gia ăn cùng với gia đình và có thể ăn uống thoải thích trong thời gian này. Ngoài thời gian các bữa ăn chính, bạn chỉ nên cung cấp cho bé các bữa ăn nhẹ lành mạnh, không nuông chiều các loại thực phẩm giàu calo nhưng thiếu vi chất dinh dưỡng như kẹo ngọt hay các món ăn nhanh.

Chế độ ăn uống nhiều dưỡng chất chưa đủ để giúp bé tăng cân nhanh chóng và duy trì cân nặng ổn định, khỏe mạnh. Tập thể dục thể thao sẽ kích thích sự thèm ăn của trẻ. Hơn thế nữa, nếu trẻ ăn nhiều nhưng không vận động sẽ tăng nguy cơ mắc béo phì và các bệnh chuyển hóa.

Trẻ em luôn rất hiếu động vì đây chính là cách để bé tìm hiểu nhiều hơn về thế giới xung quanh và kích thích cơ thể bé phát triển về thể chất, khả năng phối hợp các động tác, chức năng ngôn ngữ và các mối quan hệ xã hội.

Một đứa trẻ thường xuyên chạy nhảy, vận động sẽ có xu hướng ăn nhiều hơn và khỏe mạnh hơn so với những trẻ khác. Bên cạnh đó, vận động cũng giúp bé đốt cháy bớt lượng mỡ thừa, hỗ trợ chức năng miễn dịch và các quá trình chuyển hóa dinh dưỡng diễn ra tốt hơn.

Nếu bé đã lớn, mẹ có thể chọn những môn thể thao phù hợp hay khuyến khích bé chạy nhảy, vui chơi bên ngoài thay vì ở nhà xem tivi, chơi ipad. Ba mẹ có thể khuyến khích bé vận động thông qua việc cùng bé tập các bài tập thể dục, đi bộ, chạy bộ, đạp xe và chơi các môn thể thao như đá banh, cầu lông, bóng rổ,.. Một chế độ vận động khoa học kết hợp với chế độ ăn uống đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng sẽ giúp trẻ ăn ngon và tăng cân lành mạnh.